Ngân hàng vừa công bố báo cáo tài chính cuối quý II / 2016 cho thấy nợ xấu của hầu hết các ngân hàng đều tăng. Tính đến tháng 6/2016, thống kê từ 9 ngân hàng thương mại trên thị trường cho thấy, nợ xấu của các ngân hàng này đã vượt 43 nghìn tỷ đồng, tăng 28% so với mức 3.386,8 tỷ USD vào cuối năm 2015. – Xét về tỷ lệ phần trăm, Ngân hàng Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) là ngân hàng có số nợ xấu tăng mạnh nhất. Tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng đã giảm từ 1,86% vào cuối năm 2015 xuống còn 5,3% vào cuối quý 2 năm 2016 (hay hơn 4.200 tỷ đồng).
Kế đến là Sacombank – ngân hàng lớn nhất về tổng tài sản, ngân hàng TMCP không có vị thế thống lĩnh cả nước, tỷ lệ nợ xấu đã tăng mạnh từ 1,85% cuối năm 2015 lên 2,83%.
PNP của một số ngân hàng đang ở vị trí dẫn đầu về giá trị tuyệt đối của nợ. Quan trọng nhất là Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) Nợ xấu cuối tháng 6/2016 lên tới 13,184 tỷ đồng (tương đương 2%), đến cuối năm 2015 là hơn nghìn tỷ đồng, tăng 3.000. Tỷ đồng
Mặc dù tỷ lệ nợ xấu của Ngân hàng Viễn thông Việt Nam đã giảm từ 1,8% vào cuối năm ngoái xuống còn 1,7%, nhưng số tiền tuyệt đối đã giảm từ 7.136 tỷ đồng xuống còn 7.470 nghìn tỷ đồng. Trong số đó, nợ có thể mất vốn 4.676 tỷ đồng. Tương tự, tỷ lệ nợ xấu của Ngân hàng Việt Nam tăng từ 4.911 tỷ đồng lên 5.366 tỷ đồng, mặc dù tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng vẫn là 0,9%. – Liên quan đến lý giải nguyên nhân nợ xấu tăng vọt, lãnh đạo Ngân hàng Xuất nhập khẩu cho rằng khó tránh nợ xấu gia tăng do ngân hàng đang xử lý các vấn đề chưa giải quyết được trong thời gian qua và đẩy nhanh tiến độ tái cơ cấu trang thiết bị và hoạt động kinh doanh. — Các chuyên gia cho rằng một trong những nguyên nhân khiến tỷ lệ nợ xấu của nhiều ngân hàng lớn ở mức cao là do Quyết định số 780 của Ngân hàng Quốc gia năm 2012 cho phép các tổ chức tín dụng cơ cấu lại nợ. Không cần thiết phải thay đổi nhóm. Từ đó, nhiều khoản dư nợ lẽ ra là nợ khó đòi nhưng được giãn thời hạn trả nợ thì nay đã trở thành nợ khó đòi.
Ông cũng phân tích sâu hơn để giảm nợ xấu, hiện nay ngân hàng nói chung có hai cách. Đầu tiên, bán nợ xấu cho công ty quản lý tài sản đại lý tín dụng (VAMC), một kênh đã được các ngân hàng sử dụng rộng rãi. Thứ hai là tăng dư nợ tín dụng để giảm tỷ lệ nợ xấu. Tuy nhiên, hai cách tiếp cận này dường như đã dần mất tác dụng trong hai năm qua, do VAMC có dấu hiệu chậm mua nợ mới trong sáu tháng để tập trung xử lý nợ cũ. Đồng thời, các ngân hàng khó có thể tăng đáng kể dư nợ cho vay trong bối cảnh hiện nay.
Ngoài ra, theo người này, một nguyên nhân khác có thể là do mức độ ghi nhận nợ khó đòi hiện nay cao hơn, hạch toán công nợ gần với chuẩn mực quốc tế hơn. Tuy nhiên, ông thừa nhận rằng việc gia tăng nợ xấu lên hàng nghìn tỷ USD sau sáu tháng đầu năm là đáng lo ngại. Thứ nhất, vì lo ngại về khả năng sinh lời, điều này khiến người đứng đầu ngân hàng đau đầu. Nợ xấu tăng sẽ khiến ngân hàng phải trích lập dự phòng cao, dẫn đến hiệu quả kinh doanh sau trích lập dự phòng thấp.
– Điều đáng lo ngại hơn là một khi “nợ xấu cô đọng” quá lớn sẽ khiến nền kinh tế khó khăn hơn, vì sẽ dẫn đến tắc nghẽn các mạch máu liên quan đến dòng tiền.
Nguyễn Hoàng Minh, Phó thống đốc Ngân hàng Quốc gia TP.HCM cho biết, trong sáu tháng đầu năm nay, một số ngân hàng trên địa bàn thành phố đã yêu cầu ngân hàng báo cáo tình hình nợ để có những bước tiến mạnh mẽ (với mục tiêu đề ra. Tỷ lệ cố định vượt quá 3%, và ở một số nơi thậm chí vượt quá 5%). Giải trình cụ thể và đề xuất các giải pháp cho Ngân hàng Quốc gia.